|
|
|
| Товарные рынки | ||
| BID | ASK | |
| Brent | 0.00 | 0.00 |
| Лайт | 0.00 | 0.00 |
Қаржылық сауат деген жоғары табыс немесе қарыздың болмауы емес. Қаржылық сауат — бұл табыс көлемі емес, адамның өз қаржысын басқару, жоспарлау және қаржы құралдарын тиімді пайдалану қабілеті. Табысы аз адам да қаржылық сауатты бола алады, ал табысы жоғары адамның бұл дағдысынсыз тұрақсыз болуы әбден мүмкін, - деп хабарлайды Dauletten.kz.
Неліктен қаржылық сауатты болу маңызды?
Қаржылық сауаттылық адамның өміріне көп жеңілдік әкеледі. Ол өз мақсаттарына уақытында жетуге, күтпеген жағдайлар кезінде сабыр сақтауға, ақшаны инфляциядан қорғауға, алаяқтықтан сақ болуға және шығындарды бақылауда ұстауға көмектеседі. Ақшамен сауатты жұмыс істейтін адам жоспардан тыс шығындарға жол бермейді және болашағына сенімді қарайды. Әркімнің мұндай дағдыны меңгеруге өз себебі болса да, бәрінің мақсаты бір — тұрақты, сенімді әрі тыныш қаржылық өмір қалыптастыру.
Қаржылық жағдайды бағалаудың ең негізгі қадамы — өз активтері мен міндеттемелерін салыстыру. Қолдағы мүліктің, ақшаның және жинақтардың құнын есептеп, одан барлық қарыздар мен төлемдерді алып тастағанда ғана нақты жағдай көрінеді. Егер теңгерім әлсіз болса, шығындарды азайтуға, табыс көздерін арттыруға және қажетсіз қарыздардан арылуға назар аудару керек. Бұл қарапайым қадамдар адамның қаржылық тәртібін нығайтады.
Табыстар мен шығындарды салыстыру да өте маңызды. Ай сайынғы кірістердің бәрін есептеп, олар тұрақты шығындарды жабуға жеткілікті ме, жиі қарызға жүгінуден құтылуға мүмкіндік бар ма, жинаққа ақша бөлуге бола ма — осының бәрін анықтау қажет. Бюджетті жоспарлау, шығындарды жүйелеу және қажетсіз нәрселерден бас тарту қаржылық тепе-теңдікті сақтауға көмектеседі. Ал табысты арттыру үшін кәсіби дамуға көңіл бөлу ұзақ мерзімде жақсы нәтиже береді.
Кредиттік жүктемені бақылау да өте маңызды, себебі табыстың үлкен бөлігі несие төлеуге кетсе, басқа қаржы міндеттемелерін орындау қиындайды. Кредиттік төлемдердің табысқа шаққандағы үлесі тым жоғары болса, қайта қаржыландыру немесе төлем кестесін өзгерту секілді жолдар қарастырылуы мүмкін. Ең бастысы — несие адамның өмірін қиындатпай, керісінше ретімен төленетін құралға айналуы керек.
Қаржылық қауіпсіздік қоры — кез келген адамның маңызды тірегі. Бұл қор күтпеген шығындар туындағанда қарызға жүгінбей, мәселені өз қаражатымен шешуге мүмкіндік береді. Қордың көлемі кемінде үш айлық шығынды жабатындай болғаны дұрыс, ал оны депозитте немесе жинақ шотында сақтаған тиімді. Бастапқыда аз мөлшерден бастау жеткілікті, бастысы — тұрақты түрде жинау.
Қаржылық сауаттылыққа кедергі келтіретін қателіктер де бар. Адам тек міндетті төлемдерге жұмыс істеп, өмірдің қызығын мүлде елемесе, бұл ұзаққа бармайтын шаршау мен күйзеліске әкеледі. Ескі қарызды жабу үшін жаңасын алу — қаржылық жағдайды одан әрі қиындатады. Бюджетті жоспарламау ақша қозғалысын бақылауды жоғалтады, ал өзін қатты шектеу психологиялық тұрғыдан қажытады. Қаржылық сауат — тек үнемдеу емес, тепе-теңдікті сақтау.
Сондықтан қаржылық сауаттылық бай болудың белгісі емес, қаржыны басқару мәдениеті екенін түсіну маңызды. Активтер мен міндеттемелерді бағалау, табыс пен шығынды бақылау, кредиттік жүктемені реттеу және қор жинау — мұның бәрі тұрақты қаржылық болашақтың негізі. Осы дағдыларды меңгерсе, кез келген адам өз жағдайын жақсартып, сенімді өмір сүре алады.
