Қаржылық сауат

Қаржылық сауаттылық дегеніміз не және оны қалай арттыру керек?

14.09.2025

мин

0

61

Сурет: ЖИ

Қазіргі заманда қаржылық сауаттылық – әрбір адамның өмірінде маңызды рөл атқаратын дағдылардың бірі. Ақшаға дұрыс көзқарас қалыптастыру, табысты тиімді басқару және шығынды бақылау – тек байлыққа ғана емес, тұрақты әрі сенімді болашаққа апаратын жол, - деп хабарлайды Dauletten.kz.

Қаржылық сауаттылық дегеніміз не?

Қаржылық сауаттылық – адамның табысын, шығынын, жинағын және инвестициясын дұрыс жоспарлап, басқару қабілеті. Басқаша айтқанда, ол ақшаға қатысты дұрыс шешім қабылдай білу өнері. Қаржылық сауаты бар адам:
    •    табысы мен шығынын есептеп отырады;
    •    қарыздан аулақ болуға немесе оны дұрыс басқаруға тырысады;
    •    жинақ пен инвестицияның маңызын түсінеді;
    •    ұзақ мерзімді қаржылық мақсаттар қояды.

Неге ол маңызды?

Қаржылық сауаттылықтың арқасында адам:
    •    күтпеген жағдайларға дайын болады;
    •    қарызға тәуелді болмайды;
    •    артық шығыннан сақтанады;
    •    болашағына сенімді түрде инвестиция жасайды;
    •    отбасылық әл-ауқатты арттырады.

Қаржылық сауаттылықты қалай арттыруға болады?

1. Бюджет жүргізуді үйрену

Ай сайынғы табыс пен шығынды қағазға немесе арнайы қосымшаларға жазып отырыңыз. Бұл ақшаңыздың қайда кетіп жатқанын анық көруге көмектеседі.

2. Артық шығынды қысқарту

Кейде бізге қажет емес заттарды сатып аламыз. “Маған бұл зат шынымен керек пе?” деген сұрақты өзіңізге қою арқылы қажетсіз шығыннан құтыла аласыз.

3. Жинақ қорын қалыптастыру

Айлық табыстың кем дегенде 10%-ын жинақтап отыру – күтпеген жағдайларда үлкен қолдау бола алады. Оны банктегі депозитте немесе сенімді жинақ шотында сақтау ұсынылады.

4. Қаржылық білімді арттыру

Кітаптар оқу, курстарға қатысу немесе қаржы саласындағы мамандардың кеңесін тыңдау – қаржылық сауаттылықты дамытудың тиімді жолы.

5. Қарызды дұрыс басқару

Несие немесе қарыз алуға мәжбүр болған жағдайда, оның шарттарын мұқият оқып, уақытында төлеуді әдетке айналдырыңыз.

6. Инвестиция жасауды үйрену

Жинағыңызды жай ғана сақтамай, оны көбейтуге мүмкіндік беретін инвестиция құралдарын үйреніңіз. Алайда тәуекелдерді ескеріп, сенімді көздерді таңдаған жөн.

Қаржылық сауаттылық – тек экономистер мен кәсіпкерлерге ғана емес, әрбір адамға қажет дағды. Оны дамыту арқылы сіз өзіңізге және отбасыңызға тұрақты әрі сенімді болашақ құра аласыз. Ең бастысы – қаржыны басқаруды бүгіннен бастау.