|
|
|
| Товарные рынки | ||
| BID | ASK | |
| Brent | 0.00 | 0.00 |
| Лайт | 0.00 | 0.00 |
Доллар бағамының өсуіне байланысты қазақстандық құрылыс салушылар елдің бастапқы тұрғын үй нарығында бағаларды көтере бастады. Бұл, соның ішінде, шетелдік валютамен жасалатын халықаралық келісімшарттармен байланысты. 2024 жылғы 4 желтоқсандағы АҚШ долларының ресми бағамы 523,17 теңгені құрады. Аздаған төмендеуге қарамастан, бір ай ішінде доллар 7,2%-ға өсті. Бір ай бұрын ол 488,11 теңге деңгейінде болған, - деп хабарлайды Dauletten.kz.
- Теңгенің әлсіреуі мен импортталатын құрылыс материалдарының қымбаттауына байланысты Қазақстанның тұрғын үй нарығындағы бағалардың өзгеруі мүмкін, - деп мәлімдеді елдің Ұлттық экономика министрі Нұрлан Байбазаров.
Бұл пікірді “Крыша” порталының аналитиктері де растап отыр. Олар Қазақстанның құрылыс секторында “турбуленттіліктің” күшейіп жатқанын айтады.
Теңгенің әлсіреуі тек бастапқы тұрғын үй бағасының өсуіне ғана емес, жалпы секторға қауіп төндіруі мүмкін.
- Бастапқы нарықтағы бағалар доллар бағамының және инфляцияның өсуіне байланысты өседі. Көптеген құрылыс салушылар пәтер бағасын қазірдің өзінде көтере бастады. Қазір құрылыс салушылардың екі нұсқасы бар: нысандарды тезірек сату немесе қымбаттауға байланысты шығындарды бағаға қосу. Соның салдарынан біз екінші аптада белсенді сұраныс пен мәмілелердің көбеюін байқап отырмыз, – деді Қазақстан құрылыс салушылар қауымдастығының (ҚСҚ) президенті Виктор Микрюков.
Ол сондай-ақ халықаралық келісімшарттар жасайтын құрылыс салушылар төлем бірлігі ретінде шетелдік валюта пайдаланылған жағдайларда, бағамның күрт өсуі кезінде бағаны қайта қарастыруды қарастыратынын атап өтті. Бағаның 10%-ға өсуі күрт өзгеріс болып саналады. Одан жоғары өсім көптеген құрылыс салушылардың жоспарында мүлдем қарастырылмаған. Тек тәжірибелі компаниялар ғана тәуекелдерді сақтандырумен айналысады. Бұл – ұзақ уақыт жұмыс істеп, дағдарыстық жағдайларды басынан өткергендер. Сондықтан құрылыс компанияларының көпшілігі мұндай күрт өзгерістерге дайын емес.
ҚСҚ басшысы қазіргі тұрғын үй нарығындағы жағдай 2007-2008 және 2014-2015 жылдары болған жағдайларға өте ұқсас екенін айтты. Сол кезде доллар бағамының өсуі мен құрылыс салушылардың өз нысандарын қаржыландыруға мүмкіндігінің болмауы, оның ішінде банктердің жоғары базалық мөлшерлеме жағдайында несие беруден бас тартуы салдарынан көптеген құрылыс компаниялары жабылған.
Сарапшы дағдарыс жағдайлары алданған үлескерлердің пайда болуымен қатар жүретінін ескертеді.
- Қазіргі уақытта заңнама талаптарына қарамастан, яғни үлескерлердің қаражатын тартуға рұқсат немесе Қазақстан тұрғын үй компаниясының (ҚТК) кепілдігі болған жағдайда ғана, Қазақстанда тек 30% нысан салынып жатыр. Сондықтан салынып жатқан тұрғын үй кешендерінен пәтер сатып алушылар барынша мұқият болуы керек, – деп қорытындылады Микрюков.
Әсіресе, қазіргі ажиотаж туғызған дағдарыс жағдайында сақ болу керек. Бастапқы тұрғын үй нарығынан пәтер сатып алуды жоспарлап отырған қазақстандықтар құрылыс салушы мен таңдаған нысанның құрылыстың аяқталуына кепілдік беретін құжаттарының бар-жоғын тексеруі тиіс.
